بتن محصولی یکدست ، یکپارچه متشکل از مواد یا ترکیبی از موادی خاص با سیمان و دارای ویژگی چسبندگی است. سیمانِ به کار رفته در بتن عملکردی مشابه چسب میان سنگدانههای موجود را دارد و به تنهایی در میزان کیفیت مقاومت بتن حاصل شده نقش موثری ندارد. بتن از پرکاربرد ترین مصالح در ساخت و ساز و عملیاتهای عمرانی است. از بارزترین ویژگیهای بتن در دسترس بودن مواد اولیه، دوام و ارزانی آن است. بتن مورد نیاز شما وابسته به عملکرد و نوع بهره برداری در سازههای مختلف، متفاوت و دارای ویژگیهای منحصر به فردی هستند. بتن پس از۱۷۰۰سال از پیدایش سیمان پرتلند دستخوش تحولات زیاد و پیشرفتهای چشم گیری شده است. جالب است بدانید مصرف مواد سیمانی از گذشتههای بسیار دور رایج بوده است، مصریان قدیم گچ تکلیس شدهی ناخالص را استفاده مینمودند، یونانیان و رومیها سنگ آهک تکلیس شده را به کار میبردند و در نهایت دریافتند که به مخلوط آهک و آب، ماسه و سنگ خرد شده یا آجر و سفالهای شکسته را نیز اضافه کنند. این اولین نوع بتن در تاریخ بود.
رومیها برای ساخت بناهایشان در زیر آب، آهک و سنگ و خاکستر آتشفشانی یا پودرخیلی نرم سفالهای سوخته شده را با هم آسیاب کرده و استفاده میکردند.
سیمان پوزولانی را از اسم دهکده Pozzuolii که در نزدیکی آتشفشان وزو قرار گرفته است و برای اولین بار خاکستر آتشفشانی را در این محل پیدا نمودند گرفتند. سیلیسیوم و آلومین فعال موجود در خاکستر و سفال با آهک مخلوط شده و سیمان پوزولان را تولید میکند. از نمونه ساختمانهای رومی که در آنها این نوع ازسیمان به کار رفته میتوان Coliseum در روم، و Pont du Gard در نزدیکی Nimes و سازههای بتنی مانند ساختمان Pantheon در روم را نام برد که مواد سیمانی آنها هنوز سخت و پایدار است.
بعداز قرون وسطی و انحطاطی که درکیفیت و عملکرد سیمان به وجود آمد برای اولین بار سیمان پرتلند در سال ۱۸۲۴ میلادی در جزیرهی پرتلند انگلستان توسط «Joseph Aspdin» تولید و به ثبت رسید. او با پختن آهک و خاک رس دردمای بالا و آسیاب کردن آن ابتداییترین شکل سیمان امروزی را کشف نمود و از آن برای ساخت فانوس دریایی بهره برد. بدلیل آنکه سیمان بعد از پخت به رنگ سبزتیره مشابه سنگ های جزیره پرتلند انگلستان در آمد به آن پرتلند میگویند. گفتنی است این سیمان پرتلند علاوه بر اینکه موفق به کسب لوح تقدیر از جورج چهارم انگلستان شد، به علت مقاومت بالا درساخت پارلمان جدید انگستان که در طی سالهای ۱۸۴۰ تا ۱۸۵۲ تکمیل شد ، استفاده گردید و بدین صورت بتن یعنی اولین محصول صنعتی دارای استاندارد تولید به جهانیان معرفی شد.
بتن و آشنایی مردم ما با آن با توجه به اسناد موجود ، به زمان احداث کارخانه سیمان ری برمی گردد. یعنی تقریباً می توان گفت ۵۰ سال پس از ژاپن ، ۶۰ سال پس از آمریکا ، ۷۰ سال پس از آلمان و ۱۰۰ سال بعد از انگلیس. کار احداث کارخانه ی ری از سال ۱۳۱۰۰ با سرمایه ۸ میلیون ریالی آغاز و در بهمن ۱۳۱۲ به پایان رسیده و سریعآ بهره برداری از آن شروع گردید. آنچه مشخص است ورود سیمان به ایران توسط غیر ایرانی ها صورت گرفته است و از آن برای ساخت بناهایی چون کلیسا ها و سفارتخانهها و .. استفاده شده است.
با توجه به گفتهی رییس انجمن بتن ایران هر سال ۱۰۰ میلیون متر مکعب از این محصول در کشور تولید میگردد و از آنجائی که در عصر امروز همه ساختمان ها به صورت اسکلت فلزی با سقف بتنی و یا اسکلت بتنی اجرا می شوند در نتیجه شناخت انواع بتن و کاربرد های آن امری ضروری است.
بتن سبک کاربرد بسیار بالایی در سازه های ساختمانی دارد. در بیان تفاوت میان بتن سبک ، بتن سنگین و بتن معمولی ، سایز اندازه سنگدانه هایشان را میتوان ذکرکرد. همانطور که واضح است اندازه سنگدانه های بتن سبک نسبت به دیگر انواع این محصول کوچک تر و در نتیجه سبک تر است. ویژگی های بتن سبک به همین سنگ دانه های تشکیل دهنده آن بستگی دارد. بتن سبک در حقیقت خود شامل نوع های مختلف است. از میان میتوان به مواردی چون بتن فوم ، بتن اتوکلاو ، بتن سبک هوادار و … اشاره کرد. برخی از مزایای زیاد این محصول عبارت است از:
وجود امکان جایگزین کردن بجای بتن معمولی
مقاومت در برابر آتش وحریق
حمل و نقل آسان بدلیل وزن کم تر
صرفه جویی و کاهش هزینه با مصرف
بتن با سایز سنگدانههایی متعادل را بتن معمولی گویند. بتن معمولی ، نوع متداول دیگر این محصول بعد از بتن سبک است که امکان جایگزین کردن این دو نوع بتن را داریم. بتن معمولی در حقیقت نوعی از این کالا است که حد وسط بتن سبک و بتن سنگین محسوب می شود.
بتن سنگین شامل بزرگترین و سنگین ترین سنگدانهها میباشد. بتن سنگین برعکس بتن سبک از مصالح طبیعی سنگین مثل سولفات باریم طبیعی یا مگنتیت یا دانههای بوجود آورده شده مانند آهن و یا گلوله سرب تهیه میشود. بتن سنگین چنانچه از نام آن واضح است وزن بسیار زیادی دارد و عموما از این محصول به منظور حفاظت در مقابل اشعه های پزشکی و پرتوها به کار برده می شود. به عبارت کلی تری میتوان گفت مصرف این کالا خیلی محدود است و فقط در جهت اهداف خاصی از آن بهره بردای می شود.
بتن الیافی نوع توسعه یافته تکنولوژی کاربرد کاهگل در بنای ساختمان میباشد، این نوع از بتن پیوستگی و یکدستی مناسبی داشته و امکان کاربرد به عنوان یک مادهی شکلپذیر برای تولید سطحهای مقاوم و پر انحنا را ایجاد میکند. این محصول به دلیل واکنش عالی در جذب ضربه یکی از بهترین مصالح مورد کاربرد در ساخت بناهای مقاوم در برابر ضربه … ، مانند سازههای باند فرودگاهها و پناهگاهها و انبارهای نگهداری مواد منفجره و … است. البته چون شرایط قرار گرفتن الیاف در بتن تصادفی بوده است ، عموما از این محصول نمیتوان به شیوهی مطلوبی در ساخت تیر و ستونها بهره برد.
بتن آماده یکی از نوع های مختلف و بسیار پرکاربرد بتن است که بیشتر در پروژه های بزرگ استفاده میگردد. این محصول به دقت و براساس دستورالعملهای استاندارد درکارخانه تولید شده و به محلهای اجرای پروژه ارسال میگردد.
بتن پیش ساخته، کالایی ساختمانی است در یک قالب و فرم قابل استفاده مکرر که در محیطی کنترل شده، به محل ساختمان مورد نظر حمل میشود. سنگهای پیش ساخته بخاطر استفاده از سنگدانههای ریز در ترکیب با بتن پیش ساخته متفاوتاند ، درنتیجه کالای نهایی، نمای ظاهریی نزدیک به سنگها و صخرههای طبیعی دارد. به کاربردن سیستم بتن پیش ساخته، امتیازهای زیادی را در تمام محل ریختهگری به ما ارائه میدهد. فرآیند تولید برای بتن پیش ساخته در سطح زمین اجرا میشود که به امنیت پروژه کمک میکند.
انواع بسیار متفاوتی برای سیستمهای شکلدهی بتن پیش ساخته در کاربردهای معماری وجود دارد که در سایز اندازه، نوع عملکرد و قیمت متفاوتاند. پانل های پیش ساخته معماری نیز برای تزیین کردن بخشی و یا تمام بخشهای نمای دیوار یک ساختمان استفاده میشود که به هدف محوطه سازی، جلوگیری از نفوذ صدا و دیوارهای امنیتی به کاربرده میشوند. زهکشی آب طوفان، لولههای آب و فاضلاب و تونل را با استفاده از واحد پیش ساخته بتنی انجام میدهند. حتی میتوان کل ساختمان را میتوان با استفاده از این بتن مونتاژ کرد. این مونتاژهای پیش ساخته، امکان اتمام هرچه سریعتر فروشگاههای تجاری و دفاتر با میزان کار کمتر و وقت کمتری فراهم میکنند.
بتن مسلح یا بتن آرمه به بتن مسلح شده با میلگرد گفته میشود. هدف اصلی کاربرد بتن آرمه، واگذاری نیروهای کششی به وجود آمده در بتن به میلگردهاست تا بدین صورت نیروهای کششی به بتن وارد نشود و موجب ترک خوردگی و در نهایت متلاشی شدن آن نشود.
مرجع: بتن شیمی خاتم
https://www.instagram.com/epoxyshiraz/
https://t.me/epoxyshiraz